EREN KOCA / HABER MERKEZİ – Türkiye genelinde tesirli olan kar yağışı ve don, üzüm, kayısı, elma, fındık, kiraz üzere pek çok tarım eserine büyük ziyan verdi. Doğu Anadolu’dan İç Anadolu’ya, Karadeniz’den Ege’ye birçok bölgede erken çiçek açan meyve ağaçları dondan yandı, çiftçi perişan oldu. Birtakım eserlerde yüzde 100’e yakın hasar olurken, zirai don tesirinin tezgahlara nasıl yansıyacağı merak konusu oldu. Zirai donun çok berbat çapta olduğunu belirten Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, “İlk kez meyve ithal edebiliriz. Bu zirai don tezgahlara da olumsuz halde yansıyacak. En az yüzde 25 artırım olur, yüzde 50’ye kadar çıkabilir. Besin enflasyonunda zahmet yaşayacağız” yorumunu yaptı.
Kayısıda büyük zarar
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Lideri Baki Remzi Suiçmez de şunları söyledi: “Malatya’da kayısı da yüzde 100’e yakın ziyan var. Sakarya ve Doğu Karadeniz vilayetlerinde fındıkta yüzde 50’ye yakın hasar var. Karaman’da elmada yüzde 100’e yakın hasar var. Niğde’de patateste, Konya’da şeker pancarında önemli hasar var. Çorum’da cevizde yüzde 100’e yakın hasar var. Malatya’da kayısıda çiftçi yaklaşık 500 milyon dolar ziyan edecek. İç piyasada fiyatlar yükselecek. Tezgaha en az yüzde 50 artırım olarak yansır. Çiftçilerin kredi faizleri silinmeli ya da ertelenmeli.”
‘Ciddi hasar verdi’
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, “Ticaret Borsası Liderlerimiz ve üreticilerimizden gelen şikayetler büyük bir zirai don olayı ile karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. Üretimin devamlılığı için üreticilerimizin desteklenmesi ve sıkıntı durumda olan çiftçilerimizin yanında olmamız gerekiyor. Kamudan ek takviyeler talep eden üreticilerimiz, Ziraat Bankası başta olmak üzere bütün bankalardan borçların faizsiz ertelenmesini istiyor. Sigorta konusunda ise TARSİM’den özel hassasiyet bekleniyor” sözlerine yer verdi.
Dona karşı sigortalı
Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. (TARSİM) bitkisel eser sigortası ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen kayıt sistemlerine kayıtlı olan yerlerde yetiştirilen bitkisel eserler teminat altına alınıyor. Bu kapsamda bitkisel eserlerin dolu, fırtına, hortum, yangın, zelzele, heyelan, taşıt çarpması, sel ve su baskını nedeniyle teminat kapsamında yer alıyor. Bitkisel eser sigortasında don riski için ödenen primin 2/3’ü devlet tarafından karşılanıyor.
‘SALIYA KADAR SÜRECEK’
Don olayın ne kadar süreceğiyle ilgili CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen şu bilgileri verdi: “Zirai don salı gününe kadar sürecek. Çiftçiler çok dikkat etsinler. Bu zirai donlara biz ilkbahar geç donları diyoruz. Bu donlar ziraî açıdan çok tehlikelidir. Toprak artık kabarmaya başlamıştır ve oradaki tohumlar çatlamaya başlamıştır. Ekin, bitki filizlenmeye başlamıştır. İlkbaharın bu geç vaktinde don yapar ve hepsini öldürür. İlkbahar geç donları ziraî açıdan son derece kıymetlidir.”
Çiftçi nöbet tutuyor
Nisan ayında tesirli olan kar yağışı çiftçileri huzursuz etti. Zirai dona karşı seferber olan üreticiler, bahçelerinde gece boyunca lastik ve saman yakarak nöbet tuttu. Meteorolojinin ikazının akabinde Ordu’nun Perşembe ilçesi Yeniköy Mahallesi’nde yaklaşık 500 rakımdaki fındık bahçelerinde lastik, saman ve fındık zurufu yakan üreticiler, dumanlama sistemi ile eserlerini zirai dona karşı korumak için sabaha kadar nöbet tuttu. Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde coğrafik işaretli Ulukale dutu büyük ziyan gördü. Niğde Elma Üreticileri Birliği Lideri Atilla Kaplan, “Geçen yıl sıcaklık, bu yıl da 11 Nisan’da bu türlü bir soğuğun olması sahiden çok yaşadığımız bir şey değil. Geçen sene 350 bin tonlara düştük, bu yıl onun da aşağısına düşeceğiz” dedi. ● DHA, AA, İHA
Kaynak: Milliyet
Bir yanıt bırakın